Đảng cộng sản siết chặt kiểm soát ở Việt Nam

Đảng cộng sản siết chặt kiểm soát ở Việt Nam
19.05.2007 02:00

Mặc dù kinh tế đang phát triển mạnh, Việt Nam vẫn còn nghèo

Communists keep tight grip o­n Vietnam

Vietnam elects a new National Assembly o­n Sunday, although since o­nly the Communist Party is allowed to field candidates the outcome is not in much doubt.

Việt Nam sẽ bầu Quốc hội khóa mới vào chủ nhật tuần này. Chỉ có đảng cộng sản đưa người ra ứng cử, vì thế kết quả bầu cử sẽ không có gì đáng ngạc nhiên.


The election follows a crackdown o­n activists who had been calling for free elections. The BBC's Bill Hayton, who in March was told to leave Vietnam by the government, has been investigating the prospects for democracy there.

Cuộc bầu cử diễn ra sau hàng loạt vụ bắt bớ những người bất đồng chính kiến kêu gọi bầu cử tự do. Phóng viên BBC Bill Hayton, người bị chính quyền Việt Nam trục xuất tháng ba vừa qua, đang nghiên cứu những triển vọng của nền dân chủ tại đây.

The sight of a secret policeman forcing his hand over the mouth of a Catholic priest, Nguyen Van Ly, to prevent him shouting out an anti-communist poem during his trial seemed to sum up Vietnam's attitude towards political dissent.


Hình ảnh mật vụ bịt mồm linh mục Nguyễn Văn Lý để ngăn chặn ông đọc một bài thơ phản đối trong phiên tòa đủ cho thấy cách hành xử của chính quyền Việt Nam đối với người bất đồng chính kiến.

But at the same time as the country's security forces are engaged in what Human Rights Watch has called "one of the worst crackdowns o­n peaceful dissent in 20 years", the Communist Party is experimenting with a degree of openness.

Cũng trong thời gian này, hoạt động lực lượng an ninh Việt Nam bị Tổ chức theo dõi nhân quyền đánh giá là “một trong những vụ đàn áp tệ hại nhất những người bất đồng chính kiến ôn hòa trong vòng 20 năm qua”, mặc dù chính quyền Việt Nam đang tỏ thái độ cởi mở hơn.

So what are the prospects for democracy in Vietnam?

Vậy thì đâu là triển vọng cho nền dân chủ ở Việt Nam?

At first sight Vietnam's National Assembly looks like little more than a rubber-stamping body.

Thoáng nhìn thì Quốc hội Việt Namgiống như một cơ quan bù nhìn.

Ninety per cent of the members in the last session were members of the Communist Party and the 10% that were not all had to be approved by the party in order to stand for election.

90% đại biểu Quốc hội nhiệm kỳ vừa qua là đảng viên đảng cộng sản, và không phải tất cả 10% còn lại đều cần phải được sự chấp thuận của đảng cộng sản để ra ứng cử.

Officials grilled

Mạng lưới kìm kẹp

The party maintains close control over what the assembly discusses and decides.

Đảng cầm quyền kiểm soát chặt chẽ những gì Quốc hội bàn thảo và quyết định.

For example, although in theory the assembly elects the president and prime minister there is o­nly ever o­ne candidate o­n the ballot - the candidate previously chosen by the party.

Ví dụ như trên lý thuyết thì Quốc hội bầu Chủ tịch nước và Thủ tướng, nhưng thực tế thì chỉ có một ứng cử viên duy nhất - ứng cử viên đã được đảng cộng sản chọn trước.

But that is not the whole story, because the assembly is beginning to show some signs of independent thinking in the way it scrutinise laws and holds ministers to account.

Nhưng không phải mọi thứ đều như vậy, bởi vì Quốc hội đã có những dấu hiệu cho thấy tư duy độc lập hơn trong việc giám sát và chất vấn chính phủ.

In the past few sessions the grilling of officials seen to have failed in their jobs, live o­n television, has gripped the country.

Trong một vài kì chất vấn được truyền trực tiếp, những quan chức được chọn trước nhưng không hoàn thành nhiệm vụ đã thu hút sự chú ý của người dân cả nước.

Poor performances by the scandal-hit former minister of transport and the seemingly complacent head of the Supreme Court caused them to later lose their jobs.

Trình độ kém cỏi của cựu bộ trưởng giao thông vận tải và thái độ tự mãn của người đứng đầu Tòa án nhân dân tối cao đã khiến họ bị mất chức sau đó.

However, some members believe that the current situation is not enough. Those such as Do Trong Ngoan want more.

Tuy nhiên, một vài đại biểu Quốc hội tin rằng tình trạng đổi mới hiện tại là chưa đủ. Những người như ông Đỗ Trọng Ngoạn muốn nhiều hơn thế.

"The vision and the knowledge of the National Assembly have to be developed," he says, "or the assembly will be left behind and if that happens we won't be able to take the right decisions and that would lead to long-lasting backwardness of the country."

Ông nói “Tầm nhìn và hiểu biết của Quốc hội cần phải phát triển hơn nữa, hoặc là Quốc hội sẽ bị tụt hậu, và nếu điều đó xảy ra, chúng ta sẽ không thể quyết định đúng, dẫn đến tình trạng lạc hậu lâu dài của đất nước.”

Communist approval

Chấp thuận của đảng cộng sản

But while some parts of the communist system want greater openness - others do not.

Nhưng trong khi một bộ phận của hệ thống cộng sản muốn cởi mở hơn nữa, những người khác lại không muốn như vậy.

The trials of dissidents in the past few months, including the priest Father Ly in March, was vivid proof.

Việc xét xử những người bất đồng chính kiến trong vài tháng qua, kể cả linh mục Lý vào tháng 3, là bằng chứng sống động nhất.

Their crimes were to call for multi-party elections.

Tội của họ là đã kêu gọi cho cuộc tổng tuyển cử đa đảng.

The Communist Party believes its role is to lead the country - and not necessarily to follow the wishes of the people.

Đảng cộng sản tin rằng nhiệm vụ của họ là lãnh đạo đất nước – và không cần thiết phải được sự đồng ý của người dân.

This position is expertly articulated by the woman who is the assembly's leading diplomat - often leading delegations to Washingtonand other countries - Madame Ton Nu Thi Ninh.

Vị thế này đã được khẳng định bởi người đứng đầu văn phòng ngoại giao của Quốc hội – thường xuyên dẫn đầu các phái đoàn đi Washingtonvà các quốc gia khác – là bà Tôn Nữ Thị Ninh.

"I resist the idea that voters are always right," she says.

Bà nói rằng “Tôi chống lại ý kiến cho rằng cử tri luôn đúng.”

"I know that there are in any country enclaves of conservatism, look at what happened in South Africawith apartheid. What is right does not always coincide with majority rule."

“Tôi biết rằng điều đó xảy ra trong mọi quốc gia bảo thủ, hãy nhìn những gì đã diễn ra ở Nam Phi với chủ nghĩa phân biệt chủng tộc apartheid. Những gì đúng không phải lúc nào cũng trùng hợp với ý kiến của đa số.”

Although any citizen can, in theory, stand for election to the National Assembly, they first have to be approved by the Communist Party.

Mặc dù mọi công dân, theo lý thuyết, đều có thể tham gia ứng cử vào Quốc hội, đầu tiên họ phải được sự chấp thuận của đảng cộng sản.

There are two selection processes, both organised by the party's umbrella organisation called the Vietnam Fatherland Front.

Có hai quá trình tuyển lựa đều được tổ chức bởi một cơ quan của đảng cộng sản được gọi là Mặt Trận Tổ Quốc.

In the first hearing the prospective candidate must convince their work colleagues of their good character and in the second they must do the same with the people living in their neighbourhood.

Đầu tiên, ứng cử viên tương lai cần thuyết phục đồng nghiệp của họ về phẩm chất tốt của họ, sau đó, họ phải làm điều tương tự với những người hàng xóm.

This micro-control means that anyone with views outside what the party views as acceptable will not even get the chance to stand.

Cuộc sát hạch nho nhỏ này khiến những ứng cử viên tương lai có quan điểm khác với quan điểm của đảng cộng sản không có cơ hội để ra ứng cử.

'Differing views'

“Quan điểm khác biệt”

However, some parts of the party are keen to get more independents elected to widen the pool of talent in the assembly.

Tuy nhiên, một số người trong đảng cộng sản mong muốn có nhiều ứng cử viên độc lập để có nhiều người tài năng vào Quốc hội.

These would not be dissidents but something like a "loyal opposition". But even this, like other areas of political reform, is opposed by others.

Đó không phải là những người bất đồng chính kiến, có thể xem họ là “đối lập trung thành”. Dù vậy, cũng như những vấn đề cải tổ chính trị khác, điều này bị chống đối bởi những người khác.

No Vietnamese political analysts will comment o­n divisions within the party directly, but Martin Gainsborough, of Bristol Universityin the UK, keeps a close eye o­n the evolution of Vietnamese politics.


Không một nhà nghiên cứu chính trị Việt Namnào bình luận trực tiếp về khả năng chia rẽ trong nội bộ đảng cộng sản. Nhưng ông Martin Gainsborough, đại học Bristol ở Anh, theo dõi rất sát sự tiến triển của chính trị Việt Nam.

"Within Vietnam - both official Vietnam and unofficially - there's a wide range of differing views about the speed of political change," he says.

Ông nói rằng “Trong Việt Nam, kể cả người trong chính quyền và người bên ngoài, có rất nhiều quan điểm khác nhau về tốc độ đổi mới chính trị.”

"Some people within the system think the National Assembly should go further in asserting its role in the country. Others think that change is fast enough already and want to proceed more carefully. Part of the challenge, part of the o­ngoing debate in Vietnamis about working out those issues."

“Một vài người trong chính quyền cho rằng Quốc hội cần phải tiến xa hơn trong việc khẳng định vị trí của mình. Những người khác cho rằng đổi mới đã nhanh vừa đủ và cần phải thận trọng hơn. Một phần của những thách thức, một phần của những cuộc thảo luận ở Việt Namlà những đổi mới này sẽ đến đâu.

Political reform in Vietnamis slow but it is happening and so long as it does not challenge the supremacy of the Communist Party it is likely to continue.

Cải cách chính trị ở Việt Namchậm chạp nhưng nó đang diễn ra, và chừng nào nó còn chưa thách thức đến vị trí tối cao của đảng cộng sản, nó vẫn tiếp diễn.

Vietnam's communist rulers are happy to experiment with openness to make the current system more efficient but any transition to a new system, a truly open and democratic system, is still a long way off.

Đảng cộng sản cầm quyền cởi mở hơn để hệ thống có hiệu quả hơn. Tuy nhiên, bất kì sự chuyển biến nào qua hệ thống mới, thật sự cởi mở và dân chủ, vẫn còn xa để đạt tới.

Story from BBC NEWS:

http://news.bbc.co.uk/go/pr/fr/-/2/hi/asia-pacific/6671121.stm

Published: 2007/05/19 00:12:58 GMT

© BBC MMVII